Tiếng Chuông Chiều

Truyeän ngaén cuûa Leâ Hoaøi Löông

(Mấy lời của chủ nhân blog: Chiến tranh đã di qua 36 năm ,có những việc đã vào quên lãng .Nói theo kiểu ngoại giao"Khép lại quá khứ ,hướng tới tương lai" .Tôi vẫn nghĩ như nhà thơ Vũ Cao"Sương nắng khuây dần chuyện xót đau".Mẹ Việt Nam với thời gian chỉ nguôi dần chuyện thương đau mất mát .Ông Hữu Thọ nhà báo lão thành trong đối thoại đã nói:"Tôi nói một chuyện có thật,một bà mẹ ở Quảng Nam -Đà Nẵng có bảy đứa con ,ba đứa đi chiến đấu hy sinh,đúng tiêu chuẩn Bà Mẹ Việt Nam Anh hùng .Bốn đứa đi lính ngụy cũng chết .Cuộc đời ba mươi năm giằng xé như vậy ,và bà mẹ ấy để ảnh bảy đứa con ngang nhau trên bàn thờ để thờ .Bà mẹ hoàn toàn đúng ,máu nào chả là máu ,con nào chả là con..."...Nhà văn Lê Hoài Lương viết về chiến tranh khá thành công .Đó là các truyện ngắn Sông Thức ,Đồng Bạc Cười ...Đặc biệt Tiếng Chuông Chiều ,anh có góc nhìn khác ,viết khác ,nó lung linh ,huyền ảo ,rất nhân bản .Đã để lại trong tôi một cái gì đó khó diễn đạt thành lời .Có điều chắc chắn nhờ nó khiến tôi có những thời gian thanh thản...)

Toâi khoâng muoán baïn maát thì giôø vôùi nhöõng moâ taû veà  caûnh ñeïp, chuøa ñeïp treân vuøng nuùi ñeïp töø laâu ñöôïc xem laø danh thaéng. Thöôøng moãi khi meät moûi vôùi cuoäc soáng ñua chen choùng maët baây giôø, toâi laïi tìm tôùi oâng, vò sö truï trì coù tieáng ñaïo cao ñöùc troïng ôû ñaây. OÂng luoân saün loøng ngoài vôùi toâi caû buoåi chieàu- töø laâu oâng coi toâi nhö moät ngöôøi baïn nhoû. OÂng quyù toâi vì toâi coù theå ngoài laëng haøng giôø hoaëc cuøng oâng ñaøm ñaïo kinh saùch vaø khoâng moät lôøi hoûi chuyeän rieâng tö. Hoâm ñoù toâi coù keå cho oâng nghe chuyeän môùi tìm ñöôïc haøi coát ngöôøi anh lieät só nhôø naêng löïc ngoaïi caûm cuûa baø Haèng. Toâi hoûi veà ñieàu naøy. OÂng khoâng traû lôøi thaúng maø, sau moät thoaùng ngaãm nghó laïi keå chuyeän ñôøi mình…

                                                                      * *  * 

Ngöôøi lính Saøi Goøn aáy laø bieät ñoäng quaân, laø thöù döõ. Laø thöù döõ ñoàn truù beân soâng Beán Haûi. Tröôùc khi trôû thaønh lính thöù döõ, gaõ bò baét lính nhieàu laàn, ñaøo nguõ nhieàu laàn. Vaø ñeå khoûi trôû thaønh “lao coâng ñaøo binh” vöøa nhuïc vöøa deã maát maïng- ñaèng naøo cuõng theá- gaõ xung phong ñi lính, xung phong ñi bieät ñoäng vaø ñöôïc boå sung ngay cho ñôn vò ñang huït ñi nhieàu vì vò trí chieán löôïc cuûa vuøng naøy. Beân kia soâng laø Baéc Vieät. Ngaøy ngaøy ñeàu naõ phaùo, ñeàu ngöùa tay tia maáy phaùt suùng tröôøng cho ñôõ buoàn. Laâu laâu baét loa yeâu caàu maáy giôø ngöøng baén, moät ngaøy ngöøng baén vaø caû hai beân ñeàu tuaân thuû “saùng kieán” ñaày ngaãu höùng. Cuõng ngöôøi Vieät caû thoâi. Thaäm chí coøn baø con gioøng hoï nöõa. Chieán tranh vaø baén gieát, chaû vui veû gì. Coäng saûn coù lyù töôûng cuûa hoï maëc hoï, boïn lính nhö gaõ ñeàu cöïc chaúng ñaõ maø caàm suùng, lyù caùi cöùt! Gaõ coøn gia ñình chuïc mieäng aên, cha meï, vôï vaø baûy con. Vôï con coù phuï caáp nhöng cuõng vöøa taïm soáng, gaõ muoán taêng thu nhaäp neân xin ñôn vò môû caùi caêng tin. Caùc chæ huy thöông gaõ ñoâng con, öø ngay. Cuõng khoâng daùm baùn nhieàu: boïn lính soáng nay cheát mai, ñaùnh baïc, aên uoáng nôï baït maïng, coù khi môùi nhaän löông xong chöa kòp traû nôï ñaõ “dænh baùnh” bieát ñaâu maø ñoøi. Gaõ baùn lai rai caàm chöøng, thaùng thaùng goäp cuøng löông gôûi baûo ñaûm veà cho gia ñình.

Gaõ nuoâi moät con choù giöõ quaùn, nuoâi töø nhoû neân noù  quen nghe bom ñaïn, luùc coù gaõ ôû quaùn noù  thöôøng tha thaån ñi chôi. Xa caû caây soá laø  thöôøng vì chung quanh  chæ meânh moâng caùt vôùi nhöõng luøm buïi luùp xuùp. Khoâng coù gioáng caây naøo ñuû thôøi gian moïc cao hôn meùt. Noù ñi cho khuaây khoaû chöù phaïm vi baùn kính caây soá chaúng theå tìm noåi moät con caùi, töø laâu ngöôøi daân ñaõ boû ñi. Traïi lính thì coù nhöng moät laàn noù suyùt cheát- thaèng chieán höõu ñaõ baén quaù toài. Noù hôùt haõi chaïy veà vaø töø boû giaác mô gaùi. Hình nhö noù ñaõ hieåu raèng chieán tranh thì khoâng theå ñoøi hoûi nhieàu. Vaäy laø noù chæ ñi chôi cho khuaây khoaû. 

Moät hoâm noù  tha veà khuùc xöông oáng chaân. Xöông ngöôøi! Gaõ nhaän ra ngay. Laï ñeách gì xöông ngöôøi thôøi buoåi cheát nhö ngoeù. Noù gaëm loäc coäc cho ñôõ buoàn, caùi xöông khoâ rang khoâ ruøm chaéc chaúng coøn chuùt beùo boå gì. Tôùi caùi nöôùc naøy ñaáy! Gaõ ueå oaûi laïi ñuoåi con choù. Noù ngaïc nhieân moät chuùt roài nghe lôøi. Noù ñi. Gaõ bieát noù deã daõi boû ñi vì seõ coù ngay caùi khaùc. Gaùc caùi xöông leân choã cao, gaõ bí maät ñi theo. Haø, caùch choã ñoùng quaân vaøi traêm meùt, noù chui vaøo moät huïc caùt, bôùi bôùi roài ngoaïm ra khuùc xöông khaùc. Gaõ xoâng laïi ñuoåi ñaùnh. Noù oan uoång keâu leân maáy tieáng, laàn naøy noù thaáy öùc nhöng sôï chuû. Gaõ moi theo vaøo huïc caùt thì gaëp ngay moät boä xöông ngöôøi ngoài. Chaéc laø cheát vì suïp haàm. Hoäp daàu cao sao vaøng vaø ñoâi deùp cao su chæ roõ xaùc cheát laø Vieät coäng. Haø, thaèng naøy maø gaëp noù luùc soáng thì mình toi maïng. Gaõ ngoù traân traân caùi xaùc. Nghó. Noù laø ngöôøi. Laø xaùc ngöôøi. Gaõ thaáy khoâng nôõ. Ñaèng naøo cuõng cheát roài nhöng ñeå xaùc ngöôøi, duø laø ñoái phöông, bò choù tha töøng maåu xöông, gaõ thaáy khoâng nôõ. 

Gaõ veà  traïi laáy thuøng ñöïng ñaïn phaùo vaø caùi xeûng con, caàm theo khuùc xöông chaân, caån thaän moi laáy kyø heát boä haøi coát, xeáp thöù töï vaøo thuøng roài ñaøo hoá choân, haø, yeân nghæ nheù chieán höõu beân kia, chaúng bieát chieán höõu bao nhieâu tuoåi, khung xöông naøy chaéc laø ñaøn oâng, vaäy thì ñaõ vôï con gì chöa, coøn trai taân thì tieác ñôøi quaù, vôï con ñuøm ñeà nhö mình cuõng toäi vôï con, ñuø meï cuoäc chieán ngaùn ngaåm!

Gaõ xaùch xeûng veà, thaáy chuùt thanh thaûn. Roài queân.

Khoâng laâu sau gaõ buoäc phaûi nhôù vì caûm giaùc coù thaàn hoä maïng. Nhieàu laàn caùi cheát chöøa gaõ moät caùch khoù hieåu. Nghe tieáng ñaïn phaùo huù, gaõ  laên voäi xuoáng haàm thaèng baïn, noù nhaên nhoù baûo gaõ sang haàm beân cho ñôõ chaät, gaõ troài daäy trong tieáng xaøo xaøo raát gaàn treân ñaàu roài nhö moät söùc maïnh voâ hình neùm gaõ raát nhanh veøo qua caùi haàm beân xa ñeán naêm meùt, thaèng baïn tan xaùc. Moät laàn tieåu ñoaøn gaõ ñöôïc ñieàu ñi trôï chieán cho ñaùm sö 1 choát moûm Cuø Hon, chöa tôùi nôi thì bò ñaùnh phuû ñaàu. Sau naøy gaõ cöù nhôù nhö in caùi raùng chieàu ñoû nhö maùu hoâm aáy. Nhìn maët caùc chieán höõu thaáy chaäp chôøn aâm khí, loaùng thoaùng boùng ñen, gaõ duïi maét nghe rôïn löng caûm giaùc laønh ít döõ nhieàu. Vaø bò ñaùnh. Ñoái phöông ñoäi moà daäy khi ñoäi hình haønh quaân loït vaøo moät vuøng caùt loâ nhoâ nhöõng ngoâi moä giaû. Ñaïo quaân ñoäi moà naøy khoâng roõ quaân soá vì hoï cöù baát ngôø troài daäy, troài daäy saùng loaø löôõi leâ trong nhaäp nhoaïng raùng chieàu ñoû baàm nhö maùu. Coù luùc traän giaùp laù caø chæ lòch xòch aâm thanh vaät loän, ngaõ ñoå nhöõng thaân ngöôøi vaø vaøi tieáng keâu ñau ñôùn. Coù luùc vaøi traøng AK, chuøm löïu ñaïn bung thìa… Gaõ ruûn chaân tay chaïy quaån trong nhaùo nhaøo chieán höõu bò töôùc hoaøn toaøn khaû naêng chieán ñaáu, voùn cuïc roài tan raõ trong kieåu caän chieán maø löôõi leâ vaø söï chuû ñoäng giöõ vai troø quyeát ñònh. Ít nhaát laø ba laàn, moät löôõi leâ ba khía xanh leùt lao veà phía gaõ thì khoâng hieåu sao noù laïi chuyeån höôùng vaø thaèng chieán höõu ñaâu ñoù chung quanh höùng phuïp. Gaõ laïi chaïy, ñaùi ra quaàn maø chaïy. Moät tieáng noå raát gaàn sau löng, gaõ cöù chaïy trong daàn caûm nhaän baép chaân bò xeù toaùc. Tieåu ñoaøn bò ñaùnh tan taùc. Veà tôùi nôi an toaøn gaõ môùi ngaõ aïch nhö caây chuoái bò ñoán. Thaèng baùc só ngaïc nhieân vì gaõ chaïy ñoaïn ñöôøng daøi theá maø khoâng heà sô cöùu. Maû meï maày chôù sô cöùu, ñòch quaân sau löng, chaïy thoaùt laø may, laáy choù thôøi gian ñaâu. Giôø thì coù nhieãm truøng, cöa meï noù ñi cuõng ñöôïc, anh trôû veà treân ñoâi naïng goã, anh trôû veà thaønh töôùng moät chaân…, gaõ nhaên nhoù laûi nhaûi caâu haùt luùc thaèng baùc só xöû lyù veát thöông. Ñeâm ñoù gaõ leân côn soát vaø meâ man… 

Roài gaõ thaáy moät ñòch quaân ñöùng caïnh duøng tay vuoát baép chaân gaõ, gaõ bieát laø ñòch quaân qua quaân phuïc anh ta maëc, göông maët chaäp chôøn khoâng roõ laém nhöng coøn treû, raát treû. Gaõ khoâng sôï, khoâng sôï, thaät laï.Anh ta cöù vuoát vuoát, nheï nhaøng, baép chaân gaõ giaûm ñau nhöùc thaáy roõ. Vaø bình phuïc raát nhanh. Thaèng baùc só cöù ngaïc nhieân moãi laàn tôùi laøm thuoác. Noù traàm troà khen khaùng theå gaõ thuoäc loaïi quaù ñaëc bieät. Gaõ im laëng khoâng noùi. Khoâng chöûi. Coù moät ñieàu gì ñoù raát mô hoà vaø nghieâm trang töø nhöõng giaác mô gaõ thaáy. Töø nhöõng laàn thoaùt cheát kyø laï, tröôùc ñoù. Gaõ ruøng mình hieåu raèng ngöôøi chieán höõu phía beân kia linh thieâng phuø hoä. Giôø gaõ môùi laïnh ngöôøi nhôù laïi moïi thöù. Gaõ ñònh ra vieän, veà ñôn vò seõ mang ñoà leà tôùi cuùng taï ôn. 

Nhöng gaõ  khoâng coù cô hoäi. Caû lôøi höùa cuûa caáp treân cho nghæ pheùp nöûa thaùng thaêm gia ñình. Chuyeän nghæ pheùp gaõ khoâng tin, hoï roài coù nhieàu lyù do ñeå hoaõn pheùp lính Vuøng I chieán thuaät. Gaõ khoâng coù cô hoäi vì vöøa tôùi ñôn vò, cuoäc haønh quaân quy moâ Lam Sôn 719 khôûi ñoäng. Moät cuoäc hôïp ñoàng binh chuûng lôùn chöa töøng coù raàm roä vaø chôùp nhoaùng veà phía taây, phía nuùi, phía chieán khu lôùn cuûa Vieät coäng. Cuoäc taán coâng sau naøy gaõ môùi bieát mang maät danh treân chöù luùc  aáy ñôn vò gaõ chæ bieát laäp töùc haønh quaân theo meänh leänh. 

Phaùo vaø  maùy bay oanh taïc döõ doäi ñeå doïn baõi. Roài ñoå quaân. Boïn duø thì rôïp trôøi maø xuoáng caùc toaï ñoä cuûa chuùng. Boïn naøy oai thaät, caùi caùch haønh quaân chieám lónh traän ñòa cuûa chuùng cuõng ra veû ñaïi ca roài chôù chöa noùi chuyeän ñaùnh ñaám, maø ñaùnh ñaám cuõng chæ coù boïn naøy vaø thuyû quaân luïc chieán laø ñaùm bieät ñoäng gaõ neå. Boïn gaõ, boïn thuyû quaân luïc chieán vaø boä binh ñoå boä baèng tröïc thaêng. Ñen ñaëc tröïc thaêng vaø caùc loaïi maùy bay. Reàn trôøi aâm thanh maùy bay, bom, phaùo. Ñôøi lính chieán, ñaây laø laàn ñaàu gaõ tham döï moät cuoäc haønh quaân quy moâ vaø quyeát lieät, nghe noùi tröïc tieáp töôùng tö leänh vuøng chæ huy.

Suùng noå  ba beà boán beân. Rieát roài gaõ cuõng khoâng theå  phaân bieät ñaâu laø suùng cuûa beân naøo. Loaïn xaø ngaàu suùng noå. Gaõ chæ laø lính neân nghe loaïn xaø ngaàu suùng noå maø khoâng theå bieát dieãn bieán , tình theá cuoäc haønh quaân. Rieâng ñaïi ñoäi gaõ, chöa trieån khai xong ñoäi hình ñaõ bò ñoái phöông taán coâng. Coù veû hoï ôû ñaâu ñoù raát gaàn, ñaõ phuïc saün. Ñuùng laø bò phuïc. Ñaùng lyù töø toaï ñoä ñoå quaân, caùc caùnh quaân seõ trieån khai haønh quaân theo baûn ñoà quaân söï cuûa Myõ ñöôïc veõ kyõ ñeán töøng con suoái, daàn kheùp voøng vaây vaøo vuøng caên cöù lôùn Xeâ-poân cuûa Vieät coäng maø tieâu ñieät thì, taát caû caùc caùnh quaân ñeàu bò hoï chuû ñoäng ñoùn ñaùnh. Nghe caùch xaàm xì baøn taùn coù veû hoát hoaûng cuûa ñaùm chæ huy trong vieäc lieân laïc nhau, gaõ ñoaùn bieát. Nhöng Vieät coäng khoâng baùm truï töøng traän ñòa. Coù veû hoï khoâng ñuû löïc. Ñaùnh phuû ñaàu moät caùnh quaân naøo ñoù vöøa môùi ñoå boä hoaëc ñang di chuyeån cho roái loaïn ñoäi hình xong, hoï chuû ñoäng ruùt. Hoï im laëng raát ñaùng nghi roài baát ngôø laïi bò neän quanh quaát ñaâu ñoù, thoaét aån thoaët hieän. Taát caû caùc caùnh quaân ñeàu bò ñaùnh theo caùch naøy. Cuõng vaøi traän ñuïng ñoä quyeát lieät nhöng khi chöa phaân thaéng baïi, hoï laïi bieán maát. Nhöõng coá gaéng tuyeät voïng cuûa caùc caáp chæ huy cuõng daàn ñöa ñoäi hình cuoäc haønh quaân vaøo quyõ ñaïo caàn thieát theo keá hoaïch thì ñaõ hao binh toån töôùng quaù lôùn. Ngoån ngang xaùc cheát. Gaõ cuùi xuoáng beân moät thaèng boä binh khi nhaän ra baøn tay vaãy tuyeät voïng cuûa noù. Haøm döôùi thaèng naøy bay ñaâu maát, caùi löôõi giaäp naùt laày luïa maùu cuûa noù coøn ruïc ròch nhöng chæ coù aâm thanh khoït kheït töø coå hoïng saëc maùu, noù raøo ruïa nöôùc maét vì ñau ñôùn, van væ. Gaõ khoâng hieåu noù xin moät vieân ñaïn vaøo ñaàu hay nhôø coõng ñi. Gaõ laáy caùi khaên laày caày maõi khoâng theå buoäc ñöôïc veát thöông quaù hieåm cuûa noù ñaønh chuøi nöôùc maét noù boû ñi. Noù cheát laø caàm chaéc nhöng gaõ khoâng theå cho noù moät vieân vaøo ñaàu. Gaõ run leân vôùi yù nghó naõ ñaïn vaøo ñaàu ngöôøi. Chaïy. Ruûn goái maø chaïy. Caùc saéc lính coøn soáng nhö gaõ cuõng nhaùo nhaùc, chaúng coøn chuùt nhueä khí. 

Vieät coäng, môùi phaùt hieän ñaâu ñoù trong voøng vaây thì  khi kheùp laïi chæ thaáy nhöõng daáu veát truù quaân, daây nhôï lieân laïc cuûa hoï. Ñang ngô ngaùc vì  coù caûm giaùc rôi vaøo khoâng thaønh keá thì bò neän sau löng. Hoï ñaùnh ban ngaøy, ban ñeâm, baát kyø thôøi khaéc naøo, vò trí naøo, treân ñoài tranh, trong röøng, döôùi suoái… Hoï ñaùnh ngay giöõa vuøng noùng hoåi beáp löûa cuûa hoï, ñaùnh vaøo Boä chæ huy haønh quaân daõ chieán. Cuoäc haønh quaân quy moâ vôùi yù ñoà ñaùnh uùp vaøo caên cöù Vieät coäng ñaõ bieán thaønh cuoäc neùm quaân vaøo thieân la ñòa voõng giaêng saün. Ngöôøi Myõ vaø töôùng taù Saøi Goøn rôi vaøo tình theá tieán thoaùi löôõng nan, tieán thì ñaõ, nhöng keû chuû ñoäng chieán tröôøng laïi laø ñoái phöông, coøn thoaùi cuõng khoâng theå baûo toaøn löïc löôïng. Khoâng quaân loay hoay chaúng theå xaùc ñònh muïc tieâu neùm bom khoâng nhaèm vaøo quaân mình- caùi theá caøi nhau caøng keùo daøi caøng baát lôïi vì ñòa baøn röøng nuùi Vieät coäng quaù thoâng thaïo vaø voán laøm chuû. Laïi neùm theâm quaân döï bò. Nhö muoái boû bieån. Töøng tieåu ñoaøn loït thoûm vaøo röøng nuùi kyø bí ñaày ma thuaät cuûa hoï.Taát caû haõi huøng. Taát caû tan taùc. Töø quan tôùi lính. Töø “con cöng” muõ ñoû ñeán raèn ri. Nhöõng chieác maùy bay trinh saùt cuõng loøng voøng tít xa cho coù leä roài bieán. Chuùng coù quyeàn baùo caùo laïi raèng khoâng thaáy tín hieäu gì, khoâng lieân laïc ñöôïc gì. Khoâng coøn meänh leänh naøo nöõa. 

Caùc saéc lính vôõ traän gaëp nhau gheùp nhoùm cho ñôõ sôï nhöng ñoâng quaù laïi sôï Vieät coäng chuù yù. Taùch roài nhaäp. Roài taùch. Khoâng coøn chæ huy nhöng só quan vaãn ñöôïc toân troïng. Boïn naøy coù hoïc taát seõ coù keá saùch thoaùt naïn toát hôn maáy thaèng noâng daân cuøi ñaøy nhö gaõ. Gaõ tìm veà nhoùm cuõng laï. Bò quaû bom noå gaàn haát tung xuoáng khe heïp, luùc gaõ tænh daäy chung quanh toái ñen. Tieáng suùng ñaâu ñoù nhaéc gaõ nhôù raèng mình coøn soáng vaø loàm coàm ngoài daäy, rôø raãm xem coù bò thöông choã naøo khoâng. Chöa bieát xöû trí sao giöõa vuøng toái ñaày cheát choùc thì tröôùc maët boãng hieän ra moät vuøng saùng. Nhaáp nhaùy xanh leø. Voùn cuïc roài taûn ra nhieàu hình daïng nhö troø ñieàu khieån cuûa moät thaèng cha aûo thuaät. Ñom ñoùm. Gaõ duïi maét, ñích thò laø ñom ñoùm. Ñaõ nhieàu laàn, ngaøy xöa yeân bình treân con soâng queâ mieàn nuùi cuûa gaõ nhöõng ñeâm nöôùc veà laën loäi ñi caøo toâm, nhöõng con toâm caøng soâng baùm ñaày ñaù cuoäi nghe tieáng chaân khua loäp coäp hoaûng sôï troài daäy bò nöôùc cuoán vaøo maønh löôùi vuoâng caêng treân goïng ñoùn saün, moät mình gaõ vôùi ñeâm ñen vaø trieäu trieäu ñom ñoùm môû hoäi hoa ñaêng treân nhöõng luøm buïi ruø rì ñaëc chuûng, gaõ thaáy ñeâm ñen mieàn nuùi ñôõ vaéng. Vôï con möøng ñoùn caû kyù toâm caøng döôõng chaát… Xa laém roài aùnh xanh ñom ñoùm yeân bình, moät mieàn queâ yeân bình khoå ngheøo cuûa gaõ. Giôø laø chieán cuoäc khoác lieät vaø caùi cheát keà beân. Gaõ öùa nöôùc maét kinh dò nhìn baày ñom ñoùm. Maø sao noù cöù chaäp chôøn khoâng bay ñi, phía döôùi soi roõ töøng vieân ñaù suoái? Gaõ sôûn gai oác khi chôït nhìn thaáy caùi daùng ngöôøi quen thuoäc trong cuoäc bieán chuyeån hình theå xanh leùt kia, phaûi, tröôùc maét gaõ laø hình ngöôøi laïnh leõo maø thaân thieát ñeâm naøo töøng vuoát vuoát baép chaân gaõ cho ñeán khi khoâng coøn ñau nhöùc, chôït nhoaø chôït hieän hình ngöôøi thaàn hoä maïng! Ñeâm aáy gaõ chæ thaáy trong mô. Coøn giôø… gaõ veùo moät phaùt thaät ñau vaøo tay mình… vaãn laø hình ngöôøi xanh leø soi roõ töøng vieân ñaù trong loøng khe. Gaõ ruøng mình ñöùng daäy vaø ñi theo aùnh saùng thaàn hoä maïng! Gaõ laäp caäp ñi vaø bieát raèng mình seõ ñöôïc cöùu thoaùt. Ngöôøi chieán höõu linh thieâng beân kia seõ cöùu thoaùt gaõ trong kieáp naïn naøy… Gaõ cöù ñi trong noãi möøng laïnh soáng löng, noãi möøng laïnh oùc. Cho tôùi khi nghe tieáng boïn lính gaàn ñoù thì thaàm sôï haõi trong ñeâm, vuøng saùng laân tinh bieán maát. Gaõ suïp xuoáng laøm thao taùc gaàn nhö quyø laïy. Boïn lính ngô ngaùc khoâng hieåu sao gaõ laøm vaäy…

Nhoùm coù  moät trung uyù boä binh. Luùc nguy nan, con ngöôøi gaén keát vôùi nhau theo traät töï baày ñaøn, saéc lính hung haõn phaûi nhöôøng cho caùi trí. OÂi caùi trí. Ñeán giôø phuùt ñöôïc toân vinh. Caùi trí, sau khi coá  gaéng qua PRC 25 khoâng theå lieân laïc ñöôïc vôùi baát kyø caáp chæ huy naøo cuûa cuoäc haønh quaân, sau khi gôûi vaøo khoâng trung voâ vaøn tích teø uyeân baùc bieát raèng ñaõ thöïc söï bò boû rôi, caùi trí  ruõ xuoáng nhö taøu laù heùo! Vaø baát ngôø noù baät daäy, noù khoâng theå cheát, noù baät daäy vaø saùng suoát nhö chính noù: ñaàu haøng! Con ñöôøng ñuy nhaát ñeå ñöôïc soáng laø ñaàu haøng! Taát caû böøng tænh. Cuoái ñöôøng haàm ñaõ le loùi aùnh saùng. Tín hieäu soáng maïnh hôn caùi cheát. Duø mong manh. Caùi trí chæ ra raèng phaûi leân ñoài tranh deã quan saùt môùi khoâng laøm “maáy oång” nghi. Caùi trí ñaõ goïi ñoái phöông laø “maáy oång” chôù khoâng phaûi Vieät coäng nhö tröôùc ñoù. Baày ñaøn leân ñoài, may khoâng gaëp “maáy oång” treân ñöôøng. Taát caû vuõ khí chuïm vaøo moät goùc. Roài cuøng gaøo leân, raäp raøng “Coäng saûn ô…i… tui ñaàu… haø… n…g…!!” Gaøo laïc gioïng. Gaøo höng phaán. Run sôï vaø vui möøng gaøo. Leân ñoàng gaøo. Phaûi nöûa giôø sau môùi nghe vaøi tieáng AK khoâ khoác. Laïi gaøo.  Naêm phuùt sau, tieáng AK ñaõ gaàn hôn. Baén chæ thieân thoâi vì khoâng coù ai ngaõ xuoáng. Nhöõng ngöôøi sôï ñeán laïc thaàn boû vuõ khí xa mình aáy khoâng coù ai ngaõ xuoáng. Vaø “maáy oång” xuaát hieän, 5 ngöôøi thoâi, 5 ngöôøi cuõng quaù ñuû ñeå tieáp nhaän hôn ba chuïc con ngöôøi ruùm roù, dó nhieân  quanh quaát ñaâu ñoù chaéc haún coøn nhieàu löïc löôïng ñeà phoøng söï gian traù. Khoâng caàn caùi trí cuõng bieát ñieàu naøy!

Roài caû luõ  ló “haønh quaân” theo ñöôøng moøn Hoà Chí Minh kheùt tieáng ra baéc. Treân ñöôøng gaõ nghe moät thaèng “muõ ñoû” ræ tai: ñaïi taù Thoï cuõng bò baét soáng! Ñoäi hình coøn tieáp tuïc tieâu hao khi dính bom Mó…

Ngaøy trao traû  tuø binh, boïn lính vöøa thaáy phaùi ñoaøn boán beân laø vung tay “ñaû ñaûo…” Gaõ im laëng. Chæ mình gaõ im laëng. Tôùi khi ñöôïc nghæ pheùp veà thaêm gia ñình, sau bao möøng vui ñaày nöôùc maét, gaõ im laëng caïo ñaàu tröôùc söï ngôõ ngaøng cuûa ngöôøi thaân roài leân ngoâi chuøa treân nuùi. Cöù nghó ñaây cuõng laø caùch ñeå khoâng bò neùm laïi maët traän ñaùnh nhau. Nhöng sau Baûy Laêm, gaõ, khoâng phaûi, vò sö naøy cuõng khoâng hoaøn tuïc… 

                                                                        * *  * 

     - Maáy naêm sau giaûi phoùng coù dòp theo sö phuï  ra Quaûng Trò, toâi tìm veà vò trí aáy ñeå  ñoát höông. Chæ coøn mang mang haàm hoá ñaønh thaû voïng vaøo meânh moâng…

     Chieàu xuoáng töï bao giôø. Vò sö ñaõ ngöøng lôøi. Ñaâu ñoù nhöõng ngoâi chuøa treân cuïm 5 nuùi thaéng caûnh naøy bình yeân tieáng chuoâng. Toâi boãng buoät mieäng ngôù ngaån:

     -Moïi thöù dieãn ra… thaät theá hôû thaày?

     OÂng ñöùng daäy tieãn toâi vaø thong thaû:

     - Thí chuû coù bieát ñieàu naøy khoâng, toâi ñaõ ba möôi maáy naêm ñi tu maø vaãn thaáy hình nhö mình coøn giaû…

               Toâi xuoáng daàn treân töøng caáp ñaù voøng voïng tieáng chuoâng chieàu.  
   

   LHL